1.0 PENGENALAN
Zaman Kesyogunan Tokugawa bermula pada tahun
1603 dan berakhir pada tahun 1867. Zaman Tokugawa dikaitkan dengan beberapa
aspek penting seperti urbanisasi yang pesat, kewujudan satu entiti kebangsaan,
pengaruh konfucinisme kepada masyarakat Jepun, perkembangan pendidikan dalam
kalangan Bushi dan kelas lain, dan kelompok chonin yang melahirkan budaya
mereka sendiri. Dalam bidang intelektual pula, zaman ini memaparkan perdebatan
yang penting
berhubung dengan penyelesaian
kepada masalah yang dihadapi Jepun sepanjang zaman Tokugawa.[1]
Zaman
Kesyogunan Tokugawa bermula dari pengasasnya iaitu Tokugawa Ieyasu. Ieyasu yang
dikenali dengan nama panggilan Takechiya semasa beliau masih kanak-kanak. Tokugawa Ieyasu adalah seorang daimyo kecil di
Mikawanokuni.[2]
Nama asal Matsudaira Takechiyo. Lahir pada 31 Januari 1543 di Okazaki Wilayah
Mikawa. Pada tahun 1600, Iyeyasu
berjaya mengalahkan keluarga Toyotomi dalam Perang Segihara, atas kejayaan itu,
Maharaja Maharaja Jepun memberi gelaran “Shogun” kepadanya. Beliau telah memerintah paling lama Kerajaan
Tentera dalam sejarah Jepun. Sistem politik Tokugawa dipengaruhi oleh falsafah
konfucinisme. Kesyogunan Tokugawa mengamalkan sistem feudalisme, di mana
golongan samurai mendapat hak keistimewaan yang lebih dari rakyat biasa.
Samurai-samurai digalakkan memiliki tanah sendiri. Bakufu Tokugawa telah membawa satu era yang aman dan stabil serta berlanjutan
selama hampir 200 tahun. Pada zaman ini, banyak kemajuan yang telah dilakukan
terutama dalam bidang pertanian, perdagangan, kesenian, sastera dan lain-lain.
Zaman ini merupakan satu zaman yang aman dan damai sesuai dengan nama
Kesyogunan yang bermaksud ‘Keamanan Besar’.[3]
Walaupun,
zaman Kesyogunan Tokugawa telah mencapai kemajuan, namun telah melakukan
pemencilan ke atas dunia luar. Hal ini kerana, kerajaan Jepun bimbang pengaruh
dunia luar khususnya agama Kristian akan masuk ke negara Jepun. Faktor ini
telah mendorong kepada kejatuhan Kesyogunan Tokugawa. Ahli sejarah mengatakan
sistem kerajaan Tokugawa mungkin tidak berubah pada dasarnya jikalau Amerika
Syarikat dan negara-negara lain tidak membuka pintu yang tertutup itu secara
paksaan.[4]
Namun begitu, terdapat faktor lain yang membawa kepada kejatuhan Keshogunan
Tokugawa selain daripada masalah hubungan dengan barat atau masalah luaran. Hal
ini demikian kerana Masalah dalaman Keshogunan Tokugawa juga telah
mempercepatkan lagi proses kejatuhan tampuk pemerintahan mereka seperti masalah
dari segi politik, ekonomi, dan sosial semasa pemerintahan Keshogunan.
Rajah 1 : Kedudukan Shogun dalam sisitem
pemerintahan Jepun
FAKTOR KEJATUHAN KESHOGUNAN TOKUGAWA
2.
0 POLITIK
2.1
Pentadbiran yang ketat
Pentadbiran
yang ketat merupakan salah satu faktor
yang menyebabkan kejatuhan Shogun Tokugawa sendiri. Hal ini kerana kita dapat lihat dimana sistem politik
Tokugawa adalah dipengaruhi oleh falsafah Konfucianisme khususnya aliran Chu
Tsi yang dibawa masuk dari China.[5]
Penyatuan politik terus dimantapkan oleh Tokugawa Ieyasu antara tahun 1598 dan
tahun 1615. Dengan itu, Maharaja hanya
berperanan dari segi adat atau kesusahan. Oleh itu, Maharaja telah dinasihatkan
supaya tidak terlalu aktif dalam soal pentadbiran (kedunian) dengan alasan
baginda seorang yang suci. Manakala, rakyat pula tidak dibenar melihat maharaja
kecuali mendapat kebenaran dari pihak Shogun dan rakyat dibenarkan melihat
maharaja sekali sahaja dalam setahun. Keadaan ini bermakna Maharaja hanya
dijadikan sebagai boneka di istana sekaligus meningkatkan kuasa Shogun di
Jepun.
Kemudian,
kuasa politik Shogun juga dikukuhkan lagi dengan sistem bakuhan. Sistem ini melibatkan satu kuasa pusat atau
keshogunan (bakufu) di Yedo dan kuasa
daerah (han) yang diwakili oleh
sekitar 250 daimyo yang mempunyai taraf ekonomi yang berbeza. Bakufu juga
mengenakan kawalan yang ketat terhadap semua daimyo, golongan aristokrasi,
petani dan pedagang.[6]
Hal ini kerana hanya ahli-ahli daimyo feudal sahaja yang yang layak memegang
jawatan dalam jawatan Bakufu di Yedo. Bagi pihak tozama pula, Ieyasu sebagai
Shogun pada masa tersebut sedar tentang bahaya mereka apabila dibiarkan. Oleh
itu, Shogun telah mengarahkan mereka menjalankan kerja-kerja awam seperti
membina kuil, jalan raya dan sebagainya.
Tokugawa
turut mengenakan sekatan kepada daimyo-daimyo melalui sistem bakufu tambahan
lagi hubungan Maharaja dengan daimyo
turut dikawal. Hal ini kerana daimyo wajib bersumpah setia, perlu menunaikan
tanggungjawab tertentu kepada bakufu, menyediakan bantuan apabila diperlukan
dan memastikan han mereka ditadbir dengan aman. Selain daripada itu, antara
tahun 1615-1635, pelbagai undang-undang diluluskan untuk mengawal daimyo dari
segi tingkah laku, perkahwinan, pakaian, kehadiran bergilir di Edo (sankin kotai), pembinaan kapal besar
dan sebagainya. Contohnya, daimyo Tozama merupakan daimyo yang kaya telah dikehendaki membeli peralatan perang untuk
kegunaan Jepun. Keadaan ini bermakna sistem pentadbiran Shogun adalah sangat
ketat jika dilihat daripada tindakanya terhadap daimyo tersebut. Ini jelas
dilihat apabila dasar utamanya ialah untuk menentukan bahawa tidak ada daripada
golongan Tozama tersebut menjadi kaya raya. Ini kerana jika mereka kaya dan
mempunyai harta mereka akan disuruh oleh Shogun untuk membuat pelbagai kerja
awam. Akibatnya, sebilangan besar dari daimyo telah mengalami masalah kewangan
yang berat.
2.2
Pengenalan peraturan baru
Semasa
pemerintahan Shogun juga terdapat sistem peraturan yang baru telah
diperkenalkan. Sistem peraturan ini dikaitkan dengan sistem pemerintahan Shogun
yang ketat terhadap rakyat Jepun. Hal ini kerana terdapat peraturan baru yang
diperkenalkan iaitu berkaitan dengan Peraturan – peraturan rumah tentera dan
peraturan-peraturan Istana Diraja dan Istana Bangsawan. Peraturan baru ini juga
dikenali sebagai Perlembagaan Tokugawa. Dalam peraturan rumah-rumah tentera adalah
melibatkan daimyo dan askar-askar atau samurainya. Melalui peraturan tersebut
mereka dikehendaki menghabiskan masa mereka bukan sahaja untuk mempelajari
kesusasteraan. Oleh itu, satu kanun Tata kelakuan yang berkaitan akhlak serta
tata tertib yang lain juga turut dibentangkan.
Di
samping itu, golongan daimyo telah diberi amaran supaya tidak memberi
perlindungan kepada pemberontak-pemberontak, pembunuh dan penjenayah. Dari
aspek hubungan antara kawasan feudal yang berjiran, perkahwinan di antara
keluarga daimyo, pembinaan semula istana-istana turut dikawal. Kesan daripada
itu, setiap daimyo perlu memeriksa tentang kegiatan-kegiatan jiranya dan
melaporkan kepada Shogun. Hal ini bertujuan untuk mengelakkan mereka daripada
bersubahat untuk menentang Shogun. Oleh itu dapat kita lihat dimana peraturan
yang baru ini telah berjaya meletakkan golongan askar-askar di bawah
kekuasaanya.
Manakala, satu lagi peraturan baharu yang
turut diperkenalkan ialah peraturan istana diraja dan bangsawan di istana pula
berkaitan langkah yang dilakukan oleh Shogun dalam mengenakan pengaruhnya ke
atas pembesar-pembesar bangsawan di Istana raja. Peraturan ini bertujuan untuk
mengawal tindakan tidak baik di kalangan golongan tentera. Hal ini kerana
Iyeasu menyedari dari pengalamanya sendiri bahawa pembesar – pembesar dalam
pakatan penentang akan mempengaruhi golongan tentera jika tidak dikawal. Dalam
pada itu juga, seperti yang dibentangkan di dalam peraturan yang pertama,
peraturan kedua juga turut mengarahkan
pembesar-pembesar bangsawan menghabiskan sebahagian daripada hayat
mereka dalam bidang pelajaran sastera. Dalam peraturan ini juga turut
menegaskan bahawa semua perlantikan, perletakan jawatan dan pemberhentian
adalah tertakluk kepada kelulusan Shogun. Manakala, bagi pengambilan anak
angkat pula, permohonan hendaklah dibuat oleh keluarga yang hendak mengambil
anak tersebut. Namun pengambilan anak angkat bagi kanak-kanak perempuan adalah
tidak dibenarkan sama sekali. Selain daripada itu, peraturan berkenaan hubungan
antara Maharaja dan pembesar-pembesar sebagai pengikutnya juga merupakan
peraturan yang terpenting dalam peraturan kedua ini. Oleh itu, tidak ada
sesiapa pun yang dibenarkan menghadap Maharaja melainkan dengan kebenaran
pegawai Shogun di Yedo atau Kyoto.
Selain
itu, semasa pemerintahan Ieyasu juga telah diumumkan bahawa perkahwinan di
antara keluarga-keluarga daimyo hanya boleh dilangsungkan dengan kebenaran
Shogun. Begitu juga semasa Iyemitsu,
Tokugawa ketiga telah maju selangkah lagi dan mengeluarkan perintah bahawa
tiap-tiap seorang dari daimyo hendaklah menetap di Yedo untuk beberapa ketika.
Kemudian apabila mereka ingin kembali, mereka hendaklah meninggalkan
keluarganya sebagai tebusan di ibu negeri disamping mengenakan pelbagai syarat
yang lain. Oleh itu, ini bermakna setiap daimyo wajib membina kediamanya di
Yedo. Akhirnya daimyo-daimyo telah jatuh ke bawah kawalan ketat Shogun Tokugawa.
2.3
Kekurangan Kepimpinan yang berkesan
Pada
abad ke – 18, pemerintahan shogun tokugawa berada pada tahap yang lemah.
Pentadbiran shogun telah mengabaikan hal ehwal pemerintahan, pertahanan, dan
perhunungan dengan pengikut-pengikutnya serta Daimyo. Pada pertengahan
Kebanyakan Syogun-syogun Tokugawa tidak mempunyai kebijaksanaan politik dan
kualiti kepimpinan seperti Ieyasu. Permulaan
penguasaan Tokugawa oleh Ieyasu telah membawa kepada terbentuknya sebuah
kerajaan Bakufu ataupun ala tentera. Ieyasu juga telah membentuk satu sistem
pemerintahan samurai berpusat di mana beliau memberi perhatian ke atas
kuasa-kuasa daimyo dan mengawal kegiatan- kegiatan tuan tanah
feudal. Ieyasu juga turut memperkenalkan Kod Panduan Tatatertib yang
menggubal peraturan yang dikenali sebagai ‘Buke-Sho-Hatto’.
Antara
Syogun yang lemah dan tidak berkeupayaan ialah Ieshige (1745-1760), Ieharu
(1760-1786), Ienari (1787-1837) dan sebagainya. Ieshige adalah seorang Syogun
yang lemah dan uzur. Beliau juga seorang yang gagap dan dan tutur kata beliau
tidak dapat difahami. Beliau lebih banyak meletakkan kuasa yang ada padanya ke
dalam tangan jurubahasanya, iaitu Ooka Tadamitsu. Ieshige tidak berkemampuan
untuk mentadbir Jepun. Apabila Ieshige meninggal dunia, Ieharu telah mengambil
alih sebagai shogun. Ieharu merupakan seorang yang pemalas dan boros.[7] Ieharu adalah shogun yang paling melampaui batas kerana
menjejaskan kewangan Jepun.
Seterusnya, Ieharu telah digantikan oleh Ienari. Ienari
merupakan Syogun yang lemah, mempunyai 40 dayang-dayang (Sokushitsu) dan 900
orang pembantu di istananya. Ienari juga mempunyai 20 orang gundik dan 55 orang
anak. Beliau juga amat boros dan ramai daripada anak-anak perempuannya telah
dikahwinkan mengikut upacara secara besar-besaran. Syogun-syogun Tokugawa
menjadi penaung kepada kebanyakan dari aktiviti kesenian, Selain daripada
membazirkan wang membina dan memperlengkapkan istana, mereka juga
bertanggungajawab menggeringkan sumber-sumber kewangan Bakufu. Kewangan Bakufu
bertambah merosot akibat pemberian bantuan mengsa kebuluran, mangsa kebakaran
dan juga mangsa gempa bumi yang telah membunuh 150,000 orang di daerah Kanto
dalam tahun 1703. Menjelang abad ke-19, Bakufu mengadapi masalah kewangan yang
serius. Kekayaannya kian merosot dan ia tidak dapat mengenakan cukai ke atas
tanah-tanah feudal kecuali di kawasan yang dikuasai secara langsung oleh
Bakufu. Penyalahtadbiran dan rasuah juga berleluasa di kalangan pegawai-pegawai
Bakufu akibat masalah kewangan. Keadaan huru-hara dan kekacauan politik di
Bakufu telah menyebabkan sebilangan rakyat dari semua kelas telah menamatkan
rejim Tokugawa.
2.4 Perjanjian Kanagawa
Kedatangan
Barat dan tekanan-tekanan yang dihadapi oleh Jepun telah mempercepatkan
kejatuhan Kesyogunan Tokugawa. Ekoran itu, Jepun juga terpaksa menandatangani
beberapa perjanjian dengan Britain, Belanda, dan Perancis. Semua perjanjian ini
mendedahkan kelemahan shogun sendiri. Kegiatan anti-barat yang dijalankan oleh
suku-suku Barat telah memburukkan lagi keadaan.Tokugawa terpaksa menandatangani
perjanjian dengan Amerika pada tahun 1854 dan seorang konsul Amerika akan
tinggal di Jepun untuk menjaga kepentingan orang-orang Amerika. Tindakan
Tokugawa menandatangani perjanjian tersebut dan membuka pelabuhan kepada
kapal-kapal dagang dari Barat ternyata membawa padah kerana isu tersebut
digunakan oleh golongan anti-Tokugawa untuk menentang Tokugawa sehingga menyebabkan
pengaruh Tokugawa semakin merosot. Tekanan
kuasa asing ini telah memaksa Bakufu untuk membuka Jepun semula. Pada awal
tahun 1844, Raja Belanda telah menasihatkan Bakufu supaya menghentikan dasar
pemencilannya. Tetapi, Bakufu tidak berbuat demikian dan tetap dengan
pendiriannya. Pada 18hb Julai, kemunculan Komodor Mathew Perry bersama dengan
kapal perang beliau telah menimbulkan perasaan bimbang dan gelisah di kalangan
pemerintah-pemerintah Jepun dan para cendiakiawan yang takutkan Imperialisme Barat.[8]
Komodor Perry telah diarahkan oleh kerajaan Amerika Syarikat bagi membuka
semula Jepun. Hal ini kerana bagi memperolehi jaminan perlindungan Angkatan Laut Amerika
yang terkandas di Jepun dan mendapatkan kebenaran bagi kapal-kapal Amerika bagi
memperolehi bekalan makanan dan bahan api di mana-mana pelabuhan Jepun. Dalam
masa yang sama, ia bertujuan untuk membuka sebuah pelabuhan masuk bagi
kemudahan kapal-kapal perdagangan Amerika.
Komodor
Mathew Perry cuba mendapatkan persetujuan Bakufu untuk memberi layanan yang
baik kepada Angkatan Laut Amerika yang terkandas. Selain itu, beliau juga
memohon kemudahan-kemudahan bagi pelayaran dan perdagangan. Perry menjelaskan
kepada Bakufu bahawa beliau mengharapkan maklumbalas apabila kembali semula
pada tahun berikutnya dengan angkatan yang besar. Ancaman terhasil apabila
Komodor Perry kembali ke Jepun dalam bulan Februari 1854. Beliau tidak
menghadapi kesulitan dalam menandatangani Pejanjian kanagawa (31hb Mac 1854)
dengan rakyat Jepun.
Kesan
dari perjanjian Kanagawa, suatu perjanjian tambahan telah membawa Jepun membuka
dua pelabuhannya iaitu Shimoda dan Hakodate kepada perdagangan Amerika.
Perjanjian Kanagawa telah diikuti oleh perjanjian-perjanjian yang serupa dengan
Great Britain ( Oct 1854 ), Rusia ( Feb 1855 ) dan Belanda ( Nov 1855 ). Pada
29hb Julai 1858, Townsend Harris ( Konsul Jeneral pertama Amerika Syarikat )
telah menandatangani Perjanjian Persahabatan dan Perdagangan dengan Ksyogunan
Tokugawa. Perjanjian ini memberi
hak wilayah asing kepada Amerika Syarikat selain dari melucutkan taraf autonomi
Jepun.[9]
2. 5 Gerakan penentangan dan pemberontakan
Penyebab
seterusnya ialah gerakan pemberontakan mengguling Tokugawa. Gerakan
anti-Tokugawa ini diketui oleh kaum-kaum seperti Satsuma, Chosu, Toza dan
Hizen. Mereka menentang Shogun kerana ingin merebut jawatan Shogun selain
mengembalikan kekuasaan Meiji. Bagi membolehkan mereka berkuasa, mereka telah menyokong maharaja yang selama
ini telah ditindas oleh pihak Shogun. Mereka turut bersatu dengan golongan bangsawan
Kyoto serta golongan saudagar yang anti-Tokugawa terutama di Bandar Osaka.
Walaupun, puak-puak ini bukanlah puak
yang besar tetapi mereka yang paling aktif menjayakan gerakan penentangan ke
atas Shogun. Sebenarnya, perasaan tidak puas hati terhadap Shogun semakin
membuak-buak dalam kalangan orang
Jepun. Semasa awal pemerintahan Shogun
Tokugawa lagi, mereka telah banyak mengalahkan
suku kaum lain. Maka tidak
hairanlah sekiranya perasaan
dendam masih tertanam dalam kalangan suku-suku kaum ini. Walaupun mereka menyatakan taat setia dan mengakui
kekuasaan Tokugawa namun mereka tetap mencari jalan untuk menentang Tokugawa.
Justeru, salah satu jalan untuk menjayakan rancangan itu
adalah dengan menyokong maharaja yang selama ini dipencil oleh Tokugawa. Mereka juga telah menggunakan alasan
penerimaan Shogun Tokugawa terhadap orang asing seperti Amerika, Belanda dan
Perancis untuk mendapatkan sokongan maharaja dan rakyat Jepun. Mereka telah mencari pelbagai jalan dan melakukan
pelbagai tindak balas bagi menjatuhkan Shogun Tokogawa. Antara peristiwa penting yang dilakukan
ialah pembunuhan terhadap seorang Inggeris oleh puak Satsuma. Ini jelas menambahkan lagi keretakan hubungan
antara Shogun Tokugawa dengan pihak Inggeris sekali gus menyebabkan kejatuhan
pemerintah ini. Pada tahun 1862
sekumpulan kecil orang British berkuda telah melanggar adat tertib Jepun dengan
menyeberangi jalan raya berdekatan Yokohama melintasi angkatan Shimudzu Idzumi,
Daimyo dari Satsuma dan pengiring-pengiringnya semasa mereka melalui jalan yang
sama dalam perjalanan pulang dari Edo. [10]
Ini telah mengundang kemarahan puak-puak tersebut kerana sudah menjadi
kebiasaan dan adat Jepun bahawa mereka akan memberi keutamaan perjalanan kepada
Daimyo terlebih dahulu. Oleh itu,
pegawai peribadi Daimyo telah diarahkan untuk membunuh salah seorang pelawat
tersebut iaitu C.L.Richardson manakala dua lagi pelawat tersebut cedera parah.
Peristiwa
tersebut membangkitkan lagi kemarahan pihak British. Pihak British kemudian bertindak balas mengemukakan
tiga tuntutan ganti rugi. Antaranya
ialah menuntut supaya samurai yang melakukan pembunuhan tersebut ditangkap dan
diserahkan kepada pihak British, tuntutan ganti rugi sebanyak $100,000 daripada
kerajaan Jepun dan tuntutan sebanyak $25,000 daripada puak Satsuma.[11] Akan tetapi, Bakufu di Edo telah tidak
mengemukakan samurai yang terlibat dengan pembunuhan tersebut dan tidak membuat
sebarang percubaan untuk cuba membayar balik ganti rugi. Di sini, tidak dapat
diketahui sama ada Bakufu Edo tidak mampu ataupun enggan menjelaskan ganti rugi
tersebut. Manakala bagi pihak Satsuma pula secara terang-terangan enggan untuk
membayar ganti rugi tersebut.
Dalam masa yang sama, keadaan makin
bertambah buruk apabila puak Choshu pula mencetuskan kekacauan di Kyoto dan
terus-terusan mendesak supaya semua perjanjian yang telah dibuat dengan pihak
barat pada ketika itu hendaklah dimansuhkan.
Pada 26 Jun 1863, daimyo dari Choshu telah memulakan gerakan dengan
menyerang kapal-kapal Amerika, Perancis dan Belanda di Selat Shimonoseki dengan
tujuan untuk menutup Laut Pendalaman kepada kapal-kapal Barat.[12] Amerika telah bertindak menyerang balas pada
16 Julai apabila kapal-kapal Wyoming
(Amerika) memusnahkan kedua-dua buah kapal Choshu sementara orang Perancis pula
telah memusnahkan sebuah perkampungan kecil dan beberapa meriam pertahanan
pantai puak Choshu. Walau bagaimanapun,
semua ini tidak menakutkan tentera puak Choshu malah mereka menjadi lebih
berani dengan bertindak secara terus menerus menembak sebarang kapal Barat yang
memasuki kawasan mereka selama lebih daripada setahun.
Oleh hal
yang demikian, apabila tuntutan mereka tidak dilayan oleh puak Satsuma, British mengambil keputusan untuk menyerang
Kagoshima (ibu kota kaum Satsuma) dalam bulan Ogos 1863, yang telah memberi
kesan kerosakan dan kerugian yang besar ke atas bandar tersebut. Oleh itu, puak
Satsuma terpaksa bersetuju untuk menjelaskan tuntutan ganti rugi British. Manakala bagi puak Chosu pula, British telah
bertindak berlayar ke Yokohama pada bulan Ogos 1864 menuju ke Choshu. Tujuannya adalah untuk meruntuhkan pertahanan
kaum Chosu. Kaum Choshu ternyata tidak
mampu untuk menghadapi angkatan laut berikat British.
Kekalahan
puak Satsuma dan Choshu ini telah memberi pengajaran yang penting jepada orang-orang
Jepun bahawa kekuatan Barat sukar untuk ditewaskan. Oleh itu, secara diam-diam
puak-puak ini mendapatkan latihan ketenteraan daripada Barat. Tindakan
puak-puak Satsuma dan Choshu terhadap orang asing telah memberikan imej yang
buruk ke atas hubungan Tokugawa dengan orang asing. Walaupun kedua-dua puak ini
bukanlah kuasa yang besar namun tindakan yang dilakukan oleh mereka telah
mencalarkan dan mengugat kedudukan Shogun. Keadaan inilah yang menyebabkan
Shogun menghantar tenteranya ke Choshu untuk mereka yang bersifat anti-Tokugawa
pada tahun 1866. Akan tetapi, tentera
Tokugawa telah berjaya dikalahkan oleh puak Chosu. Penggunaan sistem latihan Barat oleh Choshu
merupakan penyumbang utama kepada kekalahan Tokugawa. Kekalahan Tokugawa ini
benar-benar mencalar imej dan kedudukannya sekali gus menunjukkan kepada Barat
bahawa mereka berada dalam keadaan yang sangat lemah pada ketika itu.
Dalam tahun 1867, kedudukan Tokugawa benar-benar tergugat
apabila Daimyo Toza telah mengirim surat dan disokong oleh suku kaum lain yang
mendesak supaya Shogun Tokugawa meletakkan jawatan dan mencadangkan supaya
maharaja melantik Shogun yang baru.
Kejatuhan Keshogunan Tokugawa juga disokong oleh Barat apabila negara
Barat akhirnya sedar bahawa segala kekuasaan terletak di tangan Maharaja Jepun
sendiri. [13] Oleh itu, pada tahun 1866, Sir Harry
Parkes (Menteri Inggeris) sedia berunding dengan Maharaja. Pihak Barat akan
bersetuju menarik balik hukuman yang dikenakan kepada kaum Choshu sekiranya
Maharaja bersetuju untuk mengadakan perjanjian.
Melihat kepada keadaan politik yang tidak stabil pada masa itu, Shogun
Hitosubashi Keiki yang baru dilantik menggantikan Shogun Iemochi telah
bersetuju untuk meletakkan jawatan sekali gus menyerahkan segala urusan
pentadbiran kepada Maharaja Mutshushito yang turut dikenali sebagai Maharaja
Meiji.[14]
Walaupun perletakan Shogun tersebut turut mendapat tentangan daripada kaum
keluarganya sendiri namun, secara rasminya shogun telah kehilangan kuasa
mereka. Penyerahan kuasa ini berlaku pada
19 November 1867 menjadi titik tanda kepada kebangkitan Maharaja Meiji dan
sekali gus membawa Jepun ke tahap yang lebih baik menerusi pemodenan yang dilaksanakan oleh Meiji.
2.6 Tekanan Pihak Asing
Seterusnya,
tekanan asing telah mempercepatkan lagi kejatuhan Keshogunan Tokugawa. Pada 18
Julai 1853, kedatangan Komader Matthew Perry ke Jepun telah menambahkan lagi
kekusaran Shogun.[15]
Beliau mewakili Amerika Syarikat untuk memperolehi jaminan perlindungan bagi
angkatan laut Amerika yang terkandas di Jepun mendapat kebenaran bagi kapal
Amerika untuk memperolehi bekalan makanan dan bahan api di mana-mana
pelabuhan. Bagi pihak Jepun pula, mereka
perlu membuka kemudahan kepada kapal-kapal dagang Amerika. Perry menjelaskan
kepada bakufu untuk mendapat maklum balas apabila beliau datang kembali dengan
angkatan yang lebih besar.
Ancaman
itu menambah kegusaran yang menyebabkan Shogun terpaksa menandatangani
Perjanjian Kanagawa pada 31 Mac 1854 dengan British. Pemimpin anti-Tokugawa
telah menuduh Shogun telah berpaling tadah dengan menghapuskan polisi isolasi
yang dipegang selama ini. Orang-orang besar istana turut menyebelahi pihak
penentang dan keduanya telah mendesak maharaja supaya meyokong mereka. Apabila
Shogun tidak mengendahkan larangan maharaja yang memerintah mengadakan hubungan
dengan Barat pada peringkat paling minimum telah menjejas kepercayaan maharaja
kepada pihak Shogun. Masalah ini telah memberi peluang kepada golongan samurai
seperti Okubo, Kido dan saiyo telah memperolehi sokongan daripada beberapa
orang bangsawan dari Kyoto. Mereka menggunakan slogan ‘Sonno jai’[16]
untuk menarik sokongan rakyat supaya menentang bakufu. Rakyat Jepun mula
membenci orang asing dan pemerintahan maharaja perlu dikembalikan semula.
Justeru,
kedatangan Perry dan perjanjian Tokugawa menjadi salah satu sebab yang membawa
kepada kejatuhan Shogun. Sementara itu, perjanjian Tokugawa dan perjanjian
selepasnya dengan negara Barat telah menjadi punca kemarahan orang Jepun.
Terdapat pendapat menyatakan kedatangan Barat dan tekanan yang dihadapi oleh
Jepun telah mempercepatkan lagi kejatuhan Tokugawa.[17]
Perjanjian Kanagawa menjadi titik hitam kepada Shogun Tokugawa kerana pertama
kalinya Shogun terpaksa tunduk kepada Barat. Selepas daripada perjanjian
tersebut, Tokugawa terpaksa menandatangani perjajian dengan kuasa Barat yang
lain seperti Amerika pada tahun 1854, Britain pada tahun 1854, Russia 1855, dan
Belanda 1856. Tindakan Tokugawa menandatangani perjanjian itu telah menyebabkan
mereka terpaksa membuka beberapa pelabuhan kepada kapal-kapal dagang dari
Barat. Tindakan ini telah membawa padah kerana isu tersebut telah digunakan
oleh gerakan anti-Tokugawa yang anti orang asing untuk menentang Shogun. Mereka
telah bertindak berani dengan menyerang beberapa buah kapal dan membunuh beberapa
orang Barat.
Tindakan
tersebut menjejaskan hubungan Tokugawa dengan Barat. Pada tahun 1866, Tokugawa
telah menghantar tenteranya ke Chosu untuk menghukum mereka, malangnya mereka
telah kalah. Kekalahan Tokugawa secara tidak langsung telah menjatuhkan imej
mereka. Kedudukan Tokugawa semakin tergugat apabila pada tahun 1867 daimyo Toza
telah menghantar surat yang disokong oleh kaum yang lain untuk mendesak
Tokugawa meletak jawatan dan mencadangkan kepada maharaja supaya melantik
Shogun yang baru. Rentatan peristiwa tersebut, telah mengheret penglibatan dan
campur tangan kuasa-kuasa Barat untuk menghapuskan kerajaan Tokugawa. Selain
itu, Barat juga sedar bahwa Shogun sudah tidak mempunyai kuasa lagi sebliknya
kuasa tersebut telah diambil alih oleh maharaja. Peletakan jawatan Shogun
Hitotsusubashi Keiki kepada maharaja Mikado Mutsuhito pada 19 Nov 1867 telah
membolehkan Meiji berkuasa pada Januari 1868.
3. 0 ASPEK EKONOMI
3.1 Kemelesetan Ekonomi
Sememangnya
melihat dari perspektif sebenar kejatuhan Keshogunan Tokugawa adalah berpunca
daripada kedatangan barat. Namun begitu, selepas dikaji dan dianalisis
berdasarkan fakta yang relevan, sebenarnya salah satu faktor tampuk Keshogunan
Tokugawa mula hilang kuasa seterusnya menerima kejatuhan adalah berpunca daripada
ekonomi yang mula merosot. Hal ini demikian kerana, Keshogunan Tokugawa
terus menerus berada dalam keadaan lemah terutama menjelang tahun
1860-an yang memperlihatkan Shogun Tokugawa
tidak lagi berupaya menghadapi tekanan-tekanan dari rakyat dan golongan-golongan
anti Tokugawa sekali gus telah membawa kepada kejatuhan Shogun Tokugawa.
Kejatuhan Shogun Tokugawa disebabkan
oleh faktor ekonomi iaitu kemelesetan
ekonomi Shogun, Daimyo dan samurai , kemiskinan para petani , bencana alam dan
perkembangan perdagangan .
Faktor
yang membawa kepada kejatuhan
Shogun Tokugawa dari aspek ekonomi ialah sikap Shogun yang boros. Hal ini
demikian kerana, Shogun-shogun Tokugawa sangat boros dalam berbelanja. Keadaan
ini, dapat dilihat apabila pemerintah Shogun Ienari yang dikatakan seorang
syogun yang melampaui batas dalam kalangan semua shogun-shogun Tokugawa.[18]
Shogun-shogun menjadi penaung kepada kebanyakan aktiviti kesenian dan
membazirkan wang membina dan memperlengkapkan istana .[19]
Selain itu mereka juga telah bertindak menyusutkan sumber kewangan Bakufu . Di samping itu,
kewangan Bakufu bertambah merosot akibat dari pemberian bantuan mangsa
kebuluran, pembinaan semula Edo yang telah musnah dalam kebakaran pada tahun
1698 dan pemberian bantuan kepada mangsa-mangsa gempa bumi yang telah membunuh
150,000 orang di daerah Kanto pada 1703 . Keadaan bertambah serius apabila
menjelang abad ke 19. Bakufu menghadapi masalah
apabila berlaku amalan rasuah dan
penyelewengan kuasa dalam kalangan pegawai Bakufu yang membawa kepada masalah kewangan yang serius. Tambahan lagi, disebabkan
masalah kewangan yang dihadapi oleh Shogun ini mereka telah mengambil langkah menurunkan nilai mata wang yang menyebabkan golongan Daimyo mengalami
kerugian tetapi memberi keuntungan kepada golongan pedagang. Malah golongan
Shogun juga terpaksa berkompromi dengan golongan saudagar kerana mereka
menghadapi masalah kewangan yang serius.[20]
Keadaan ini telah jelas memperlihatkan betapa rendahnya taraf para Shogun seterusnya
menjatuhkan imej kekuasaan para Shogun. Sebagai contoh, dalam pentadbiran
Syogun Yoshimune, Jepun mengalami kejatuhan ekonomi sehingga berlakunya
kebuluran dan ketidakstabilan harga beras.[21]
Selain
itu, golongan Daimyo yang menghadapi masalah kewangan yang kritikal sehingga
membawa kepada kejatuhan Keshogunan Tokugawa. Hal ini demikian kerana, golongan
Daimyo menghadapi masalah kewangan seperti golongan Shogun ekoran wujudnya
sistem Sankin Kontai.[22]
Sistem ini telah membawa kesan yang buruk kepada daimyo. Hal ini demikian
kerana, ramai daimyo yang berlumba-lumba untuk datang ke Yedo bagi membuktikan
kesetiaan mereka kepada Shogun.[23]
Kedatangan mereka membawa bersama keluarga dan pengikut yang ramai dengan
pelbagai persembahan kepada shogun. Akibat tempoh yang agak lama di Yedo,
menyebabkan mereka telah mengabaikan pentadbiran wilayah dan kegiatan pertanian padi di wilayah mereka
yang pada asasnya menjadi tulang belakang kepada ekonomi Jepun. Keadaan ini
telah menjejaskan ekonomi mereka sebelum ini yang tampak meningkat. Menjelang
pada akhir abad ke-18 dan awal abad ke-19, keadaan bertambah parah apabila
berlaku kejatuhan ekonomi yang mana dikenali juga sebagai “ musim kebuluran”
kerana satu keluarga tidak dapat menampung keperluan makanan lebih dari bilangan tertentu.[24]
Keadaan ini telah melibatkan golongan daimyo secara langsung kerana golongan
daimyo mengalami kekurangan hasil pendapatan yang menyebabkan masalah kewangan
mereka bertambah kritikal.[25] Bagi mengatasi
kewangan mereka golongan daimyo dan tuan-tuan tanah telah memeras golongan
petani.[26]
Selain itu, daimyo juga mengikut jejak langkah golongan shogun yang hidup
mewah, menikmati hiburan yang mahal dan amalan rasuah yang tegar. Keadaan ini
menyebabkan daimyo terpaksa berhutang dengan golongan saudagar dan peminjam-
peminjam wang untuk membantu mereka.[27]
Disebabkan beban hutang ini , daimyo telah bertindak menaikkan cukai
kepada golongan petani. Hal ini
menyebabkan, petani telah melarikan diri dan memberontak sehingga menyebabkan
kewangan daimyo bertambah parah. Keadaan ini dapat dilihat apabila pada abad
ke-17 majoriti daimyo dari kalangan keluarga Han telah jatuh bankrap.
Seterusnya,
golongan samurai (ronin) juga memainkan peranan penting dalam kejatuhan
Keshogunan Tokugawa. Hal ini demikian kerana, golongan samurai turut
mengamalkan sikap boros dan suka bermewah-mewah. Hal ini berlaku apabila
golongan samurai dan golongan saudagar mula tinggal bersama-sama di Yedo.
Sebelum ini golongan saudagar tinggal di pusat-pusat perniagaan seperti Osaka dan
Sakai menyebabkan hubungan mereka dengan samurai dan saudagar terhad.
Disebabkan keadaan yang tenang dan tenteram, golongan tentera hanya menjalankan
tugas “garrison” dan mempunyai banyak masa lapang. Hal ini membuatkan golongan
samurai menumpukan perhatian mereka kepada keseronokan dan hiburan yang boleh
didapati di kota- kota.[28]
Hal ini menyebabkan mereka membuat pinjaman melalui saudagar– saudagar dan
peminjam-peminjam wang apabila mereka kekurangan wang untuk berseronok.[29]
Kesannya, telah membawa kepada masalah kewangan golongan samurai. Tambahan
lagi, keadaan bertambah meruncing apabila golongan daimyo yang telah jatuh
miskin telah memotong gaji samurai. Oleh hal yang demikian, golongan samurai
telah hilang taat setia kepada tuan-tuan dan telah memberontak. Selain itu,
golongan samurai juga telah memutuskan ikatan dengan daimyo dan telah
menjadi golongan ronin yang tidak
bertuan. Malah mereka juga terlibat dengan kegiatan samun dan keganasan di
bandar-bandar. Akibat rasa ketidakpuasan hati terhadap golongan daimyo yang telah memotong gaji mereka
sehingga menyebabkan mereka hidup melarat untuk menyara kehidupan dan beban
hutang dengan saudagar, mereka telah mengambil tindakan dengan menghasut rakyat
supaya membenci Shogun. Tindakan golongan Daimyo ini, membawa kepada lemahnya
politik Shogun Tokugawa.
3.2
Kemiskinan Golongan Petani
Kejatuhan
Keshogunan Tokugawa juga dipengaruhi oleh kemiskinan golongan petani yang
memberikan pengaruh yang besar kepada ekonomi Shogun Tokugawa dan ekonomi negara
Jepun sendiri. Golongan petani yang selama ini bergantung kepada kegiatan
ekonomi pertanian dan golongan pemerintah di atasnya, telah berada dalam
kemiskinan selepas berlaku bencana alam yang melanda Jepun. Malahan, masalah
kewangan golongan pemerintah atasan juga telah memburukkan lagi keadaan
golongan petani pada masa itu. Hal ini, telah menyebabkan golongan petani ini
telah bangun memberontak dan menentang pemerintah atasan. Selain itu, golongan
petani juga telah dibebani cukai yang tinggi terhadap hasil pertanian, selain
terpaksa menanggung cukai-cukai tambahan
lain seperti cukai tanah dan kebun kosong, cukai bangunan, cukai pintu .
Tambahan pula, telah wujud cukai seperti cukai ke atas kain, sake herba dan
bahan-bahan yang digunakan oleh petani. Keadaan ini telah menyebabkan golongan
petani merasa terbeban dengan kadar cukai yang dikenakan oleh golongan shogun
dan daimyo yang mana ingin menyelesaikan masalah kewangan tersebut. Tambahan
lagi, kadar bayaran cukai yang terpaksa dibayar sebanyak 40% hingga 50% dari hasil padi. Keadaan
kemiskinan petani bertambah meruncing apabila Kesyogunan Tokugawa mengeluarkan
beras dan menetapkan harga beras sesuka hati yang sebelum ini menjadi hasil
utama mereka. Oleh itu, apabila berlaku hasil padi yang berlebihan, harga padi
turut jatuh. Manakala bagi tanaman yang buruk atau tidak berguna pula harganya
akan melambung tinggi.[30]
Keadaan ekonomi yang tidak stabil ini menyebabkan berlaku masalah inflasi dan
kebuluran.[31]
Hal ini menyebabkan golongan petani telah bangun memberontak menentang daimyo
dan Bakufu akibat kadar cukai yang tinggi. Seterusnya kemiskinan golongan
petani ini juga telah membawa pemberontakan besar-besaran pada 1768 yang
berlaku di kawasan Kosuke dan Musashi yang melibatkan penyertaan lebih 200 ribu
orang petani. Keadaan bertambah tegang apabila pada akhir pemerintahan
Tokugawa, pemberontakan golongan petani ini menjadi lebih ganas. Contohnya,
Rusuhan Beran atau Uchi-Kowashi yang meletus di bandar-bandar besar.[32]
3.3 Bencana Alam
Bencana
alam yang berlaku juga telah menyumbang kepada kejatuhan ekonomi Shogun
Tokugawa. Hal ini demikian kerana, bencana alam yang berlaku seperti banjir,
kemarau dan letupan gunung berapi telah meragut beribu-ribu nyawa dan masalah
kebuluran. Hal ini dapat dilihat pada tahun
1732, sebahagian besar tanaman di Jepun Barat telah musnah diserang serangga
dan menyebabkan beratus-ratus ribu orang petani kebuluran.[33] Manakala pada tahun 1772 pula telah dilanda
banjir sehingga memusnahkan beribu-ribu
tanah sawah di Jepun Barat dan wabak penyakit telah membunuh seramai 200 000
orang petani. Seterusnya sepanjang tahun 1770-1779, banyak daerah di Jepun telah dilanda kemarau dan ramai penduduk yang
menderita. Keadaan ini telah menjadi semakin parah kerana telah diikuti dengan
banjir besar yang telah berlaku sekali
lagi pada tahun 1778 yang memusnahkan
beribu-ribu tanah sawah di Kyoto dan Kyushu.
Selain
itu, berpuluh-puluh ribu petani menjadi mangsa letupan gunung berapi yang
berlaku pada tahun 1779 di Pulau Oshima dan Kogoshima dan masalah kebuluran
telah melanda kawasan Tammei dan Asama.[34]
Bencana alam yang berlaku ini telah menjadikan hasil pertanian merosot sehingga
berlaku “musim kebuluran” di mana sebuah keluarga tidak dapat menanggung
makanan lebih dari bilangan tertentu.[35] Kesengsaraan
dan penderitaan yang dihadapi oleh golongan petani ini menyebabkan mereka
melakukan “mabiki” iaitu bayi-bayi yang tidak diperlukan dibunuh ekoran terdesak
untuk meneruskan rutin harian.[36]
Kejadian bencana alam telah menyebabkan
masalah ekonomi Shogun Tokugawa semakin merosot kerana kewangan Bakufu telah
dikurangkan bagi memberi bantuan kepada mangsa kebuluran dan pembinaan semula Edo yang telah
musnah dalam kebakaran besar pada tahun 1698 serta pemberian bantuan bagi mangsa gempa bumi yang telah mengakibatkan
150 000 terbunuh di daerah Kanto dalam tahun 1730.
Perkembangan perdagangan
yang pesat berlaku di bandar Osaka dan Yedo menyebabkan golongan saudagar
(conin) merasa dasar isolasi yang di jalankan oleh Syogun Tokugawa tidak lagi
sesuai di gunakan. Hal ini demikian kerana, ia boleh menjadi penghalang kepada
perkembangan perdagangan yang selanjutnya kerana pengamalan dasar isolasi
bermakna pasaran barang hanya untuk dalam negeri sahaja.[37] Namun, jika diadakan
hubungan perdagangan dengan dunia luar, peluang mendapat pasaran yang lebih
luas adalah tinggi. Golongan
saudagar juga, telah mengeksploitasikan kaum tani dan yang lebih pentingnya
telah memiskinkan golongan daimyo dan samurai.[38]
Dengan ini, mereka bertanggungjawab melemahkan kuasa politik dan kestabilan
ekonomi kelas-kelas atasan ini. Golongan saudagar juga telah melemahkan Bakufu
dengan menyebarkan perasaan anti-Tokugawa.
Golongan saudagar tidak berpuas hati dengan kedudukan
sosial mereka yang rendah walaupun mereka merupakan kelas terkaya dalam
masyarakat Tokugawa. Dengan sebab ini mereka menaruh perasaan benci terhadap
Bakufu. Mereka juga membenci Bakufu yang telah menurunkan nilai matawang dan
memaksa golongan chonin supaya menghapuskan hutang beberapa daimyo yang telah
tidak dapat menjelaskan hutang mereka. Dengan demikian kelas chonin mula
menyokong golongan Tozama yang terdiri dari suku kaum Satsuma, Choshu, Tosa dan
Hizen yang enggan tunduk di bawah Bakufu Tokugawa. Sebenarnya,
saudagar-saudagar seperti Mitsui, Ono, Shimada, Konoike dan lain-lain telah
memberi sokongan kewangan yang kuat kepada kumpulan samurai muda.[39] Kumpulan samurai muda ini terdiri dari golongan Tozama
yang telah menggulingkan Bakufu dalam tahun 1867. Oleh itu, untuk mencapai
matlamat ini, golongan saudagar turut melibatkan diri dalam kegiatan
menggulingkan Syogun Tokugawa. Misalnya,
saudagar di bandar Osaka telah membantu golongan anti-Tokugawa.[40]
4.0 SOSIAL
4.1 Perasaan kebangsaan dan
kefahaman shintonisme
Minat
yang mendalam kerajaan Tokugawa yang menaungi Konfucianisme telah membawa Jepun
ke arah pemulihan semula pengkajian sejarah dan seterusnya membawa para
pengkaji menyelami mitos dan lagenda Jepun kuno sebagai mana yang tercatat
dalam buku Nihon Shoki.[41] Sebenarnya
tindakan ini dijalankan oleh Shogun Tokugawa untuk kebaikan negara Jepun, namun
kesannya berbalik kepada Tokugawa sendiri. Hal ini terjadi di mana kajian yang
dilakukan oleh golongan- golongan ini mendapati di dalam kepercayaan Shinto,
Maharaja Jepun adalah berasal daripada keturunan Dewi Matahari iaitu Amitorasu.[42]
Dalam kepercayaan tersebut menyatakan bahawa golongan Maharaja ini sepatutnya
dihormati dan disanjungi. Kekuasaan juga seharusnya berada di tangan Maharaja
namun apa yang berlaku di Jepun pada ketika itu adalah sebaliknya. Oleh itu,
perkara ini telah menimbulkan kesedaran kepada masyarakat Jepun terhadap
kesalahan yang telah dibuat oleh golongan Shogun ini. Sungguhpun
tindakan ini bertujuan untuk kemajuan negara Jepun . Namun, para Shogun tidak
menyedari bahawa langkah tersebut telah mendedahkan mereka kepada satu realiti
bahawa tidak wujud sebarang tempat bagi Shogun dalam susunan politik Jepun.[43]
Oleh itu, dalam mengekalkan pengaruh dan kedudukan pemerintah Tokugawa,
ahli-ahli sejarah telah diarahkan untuk menulis semula sejarah negara tersebut
untuk mengesahkan lagi wujudnya seorang Shogun dalam institusi politik. Namun, ia telah ditentang keras oleh golongan
pendita yang menegaskan bahawa jawatan
Shogun sebenarnya dicipta oleh Maharaja. Oleh hal yang demikian, Maharaja
secara langsung mempunyai kuasa mutlak untuk melucutkan hak seorang
Shogun.
Keadaan
lebih memburukkan lagi apabila tindakan menghidupkan semula fahaman Konfucius
telah menyebabkan fahaman Buddhaisme digantikan
dengan fahaman Shinto.[44] Mengikut sejarah, fahaman Shinto berasal dari
kepercayaan animisme dan pemujaan alam.
Kekuataanya dilihat dan diperoleh dari sifat semulajadi. Tanpa disedari ia dibentuk untuk orang Jepun
menunjukkan perasaan terhadap alam dan kecintaan terhadap negara.[45]
Shinto merupakan satu bentuk agama yang tidak memiliki pengasas, ayat suci dan
kod moral malah pada awalnya ia juga tidak mempunyai nama. Perkataan ini membawa maksud Jalan Tuhan dan
menjadi tradisi kepada rakyat biasa.[46] Maka,
dalam sistem politik dan sosial Jepun, agama Shinto merupakan agama yang menaungi
Maharaja. Namun menerusi sistem feudal
Tokugawa, biarpun maharaja
berada di tempat yang tertinggi dan namun Maharaja tinggal di tempat yang terpencil yang terletak di Kyoto. Biarpun
Maharaja Jepun dianggap sebagai
‘maha agung’ dan dikurniakan nilai-nilai
ketuhanan[47]
namun, maharaja hanya berkuasa mengurniakan pangkat,
gelaran, dan anugerah, menetapkan nama-nama zaman dan menentukan haribulan
takwim.
Oleh itu, hal ini telah menimbulkan kemarahan orang ramai kerana Shogun telah
sewenang-wenangnya merampas kuasa Maharaja.
Hal ini demikian kerana menerusi agama Shinto, orang ramai seringkali
memuja kejadian alam dan hal ini bersangkutan dengan pemujaan keturunan Jimmu
yang dianggap berasal dari keturunan Tuhan Matahari dan disepanjang 2000 tahun,
kesemua Maharaja Jepun telah memperoleh hak ketuhanan yang diwarisi oleh nenek
moyang mereka.[48] Mereka berpegang teguh dengan prinsip “
Hormatilah Tuhan dan Berkhidmatlah dengan Taat Setia kepada Keturunannya”.[49] Keadaan ini telah memeningkan kepala
pemerintah Bakufu kerana Shintoisme merangkumi satu kepercayaan yang kukuh
terhadap keturunan keluarga diraja.
Orang ramai menganggap bahawa Maharaja seorang yang suci, punca segala
kekuatan politik dan kekuatan mereka hendaklah digunakan secara
sepenuhnya. Perkara yang jauh lebih
penting ialah rakyat jelata berkeyakinan bahawa Maharaja merupakan pemerintah
yang tidak boleh disingkirkan dan adalah menjadi kewajipan mereka untuk
menumpukan taat setia tanpa banyak persoalan.[50]
Hal
inilah yang telah menyumbang kepada kejatuhan Shogun Tokugawa dalam sistem
pemerintahan Jepun. Lebih-lebih lagi
apabila konsep Maharaja datang daripada keturunan Dewi Matahari atau Amiterasu[51]
digunakan kembali oleh pengkaji sejarah.
Oleh itu, raja wajib dan harus dihormati dan ditaati. Namun begitu, Shogun Tokugawa yang berkuasa
dan bukannya Maharaja. Oleh itu, ia menimbulkan perasaan kurang senang dalam
kalangan orang Jepun lebih-lebih lagi dengan tindakan Shogun yang mengasingkan
Maharaja di Kyoto.[52] Akhirnya,
golongan nasionalisme berusaha menekankan perkaitan antara keturunan dewa-dewi
sebagai susur galur keluarga diraja Jepun sehinggalah kemuncaknya apabila rasa
hormat kepada keturunan maharaja telah bertambah kukuh dan rakyat tidak dapat
menerima lagi pemerintahan kelas feudal tentera. Hal inilah yang telah membawa kepada
kejatuhan Keshogunan Tokugawa.
4.2 Perasaan
antisentimen Golongan Samurai
Kejatuhan
kesyogunan tokugawa adalah juga disebabkan oleh perasaan antisentimen golongan
samurai ataupun turut dikenali sebagai kelas pahlawan ini. Golongan samurai ini
sebenarnya memainkan peranan yang penting dalam melaksanakan ketenteraan semasa
kemunculan Ieyasu dan penubuhan bakufu.[53]
Walaubagaimana pun, golongan samurai yang tinggal di Edo dan Bandar-bandar
istana menjadi semakin ketagih kepada kemewahan dan bersikap boros semasa era
keamanan yang panjang iaitu selama 250 tahun. Hal ini semakin parah apabila
masalah kemiskinan syogun tokugawa dan golongan damiyo telah menyebabkan
golongan ini turut terjejas akibat daripada gaya hidup mewah yang diamalkan
mereka. Misalnya golongan damiyo yang jatuh miskin telah bertindak mengurangkan
gaji golongan samurai ini. Hal ini telah menimbulkan banyak kesulitan golongan
samurai ekoran daripada gaya hidup mereka yang sudah terbiasa dengan kemewahan.
Akibatnya, golongan samurai menghadapi masalah ekonomi yang serius pada abad ke
18 sehingga memaksa mereka untuk berhutang dengan saudagar terutamanya
peminjam-peminjam wang dan broker-broker beras. Lebih parah lagi apabila ramai
samurai yang berkhimat sebagai pegawai-pegawai rendah di Bakufu dan
perkhidmatan pentadiran Han mula mengamalkan rasuah.
Hal
ini demikian kerana golongan samurai turut mengamalkan sikap boros dan suka
bermewah-mewah. Hal ini berlaku apabila golongan samurai dan golongan saudagar
mula tinggal bersama-sama di Yedo. Sebelum ini golongan saudagar tinggal di
pusat-pusat perniagaan seperti Osaka dan Sakai menyebabkan hubungan mereka
dengan samurai dan saudagar terhad . Disebabkan keadaan yang tenang dan
tenteram, golongan tentera hanya menjalankan tugas “garrison” dan mempunyai
banyak masa lapang.Hal ini membuatkan golongan samurai menumpukan perhatian
mereka kepada keseronokan dan hiburan yang boleh didapati di kota- kota.[54]
Ini menyebabkan mereka membuat pinjaman melalui saudagar – saudagar dan peminjam
– peminjam wang apabila mereka kekurangan wang untuk berseronok.[55]
Hal ini yang membawa kepada masalah kewangan golongan samurai. Tambahan lagi,
keadaan bertambah merunsing apabila golongan daimyo yang telah jatuh miskin
telah memotong gaji samurai . Oleh hal yang demikian, golongan samurai telah
hilang taat setia kepada tuan – tuan dan telah memberontak. Selain itu,
golongan samurai juga telah memutuskan ikatan dengan daimyo dan telah
menjadi golongan ronin yang tidak
bertuan. Malah mereka juga terlibat dengan kegiatan samun dan keganasan di
bandar – bandar . Akibat rasa ketidakpuasan hati terhadap golongan daimyo yang telah memotong gaji mereka
sehingga menyebabkan mereka hidup melarat untuk menyara kehidupan dan beban
hutang kepada saudagar mereka telah menghasut rakyat supaya membenci shogun
sehingga membawa kepada lemahnya politik Shogun Tokugawa.
5. 0 KESIMPULAN
Secara keseluruhanya, kejatuhan Shogun
bukanlah secara umumnya disebabkan oleh kedatangan Barat. Hal ini kerana,
terdapat juga faktor dalaman yang menyebabkan kepimpinan Shogun menjadi lemah
sekaligus dengan kedatangan Barat mendorong kepada kejatuhan Shogun. Keadaan
ini dapat dilihat dimana dalam aspek politik pelbagai peraturan dan perubahan
dalam pentadbiran yang memberi kesukaran kepada rakyat. Kesan daripada itu,
kebajikan rakyat diabaikan dan negara diabaikan. Keadaan ini ditambah lagi
dengan keadaan ekonomi Jepun pada masa tersebut yang kurang stabil dimana telah
berlaku bencana alam, kemiskinan dan kemelesatan ekonomi kerana golongan atasan
terlalu bersikap boros. Dari aspek sosial, perasaan anti sentiment Shogun
semakin meningkat di kalangan rakyat kerana tidak berpuas hati dengan corak
pemerintahan yang dilaksanakan oleh Jepun menyebabkan mereka semakin sedar.
Oleh hal yang demikian, terdapat golongan yang telah menjalankan gerakan untuk
menggulingkan kuasa Jepun khasnya golongan Satsuma.
Manakala
faktor luaran juga turut mendorong kepada kejatuhan Shogun kerana semasa Shogun
mengalami masalah dalam negaranya orang Eropah telah datang dan menambahkan
lagi masalah yang telah berlaku di Jepun pada masa tersebut. Misalnya, kuasa
eropah semakin memberi tekanan kepada masyarakat Jepun dengan pelbagai cara
sehingga memberikan kesan yang bertentangan dengan keadaan dengan Jepun pada
masa tersebut. Kesan yang jelas iaitu melalui perjanjian Kanagawa Jepun secara
perlahan telah membuka dasar tutup pintu yng dilaksanakan pada sebelumnya
dengan membuka beberapa pelabuhan untu perdagangan kuasa eropah di Jepun.
Melalui rumusan tersebut jelaslah kejatuhan Shogun disebabkan oleh faktor
luaran dan dalaman di samping keperibadian dan kepimpinan Shogun yang kurang
memuaskan hati rakyat Jepun menyebabkan kuasa Shogun secara perlahan telah
hilang.
BIBLIOGRAFI
Abu Talib Ahmad. (2005). Tamadun Jepun. Kuala
Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Andressen, C. (2002).
A Short History of Japan. Australia: Allen & Unwin.
Conrad Schirohaver,
D. L. (2006). A Brief History of Japanese Civilization: Second Edition.
Fitzgerald, C.
(1970). Intisari Sejarah Asia Timo. . Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan
Pustaka.
G, B. (1963). The
Modern History of Japan,. London: Weidenfeld & Nicolson.
Joginder Singh Jessy (disunting oleh Ghazali Basri).
(1978). Sejarah China dan Jepun. Kuala Lumpur: Anthonian Store Sdn.
Bhd.
Joginder Singh Jessy.
(1979). Jepun: Pemodenan. Kuala Lumpur: Longman.
John K. Fairbank, E. O. (1973). East Asia:
Tradition and Transformation. Vol.1. London: George Allen & Unwin.
M.Rajendran. (1988). Sejarah
Jepun. Kuala Lumpur: Arena Buku Sdn. Bhd.
Maswari Rosdi .
(1983). Sejarah China dan Jepun Moden 1800 – 1955.
Mohd Yusuf Ibrahim.
(2000). Ilmu Sejarah . Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Morton, W. (2006). Jepun:
Sejarah dan Budaya. Kuala Lumpur : Penerbit Universiti Malaya.
Norman, E. (1991). Kemunculan
Jepun Sebagai Negara Moden. .
P., M. J. (1985). The
Bakufu in Japanese History. . California: Standford University Press.
Ravina, M. (2004). The Last Samurai: The Life and
Battle of Saigo Takamori. Canada: Library of Congress Cataloging- in-
Publication Data. .
Reshauer, E. O.
(1974). Japan: The Story of A Nation. Tokyo: Charles E. Tuttle
Company.
Storry, R. (1982). Sejarah
Jepun Moden. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Vinacke, H. M. (1967). Sejarah Timor Jauh Dalam
Zaman Moden. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka.
Analisis Data: Sistem Politik dan
Sosial Tokugawa. Diperoleh pada 12 March
2013.daripada http://thesis.binus.ac.id/Doc/Bab3/LMM2006-59-Bab%203.pdf
[1]
Abu Talib Ahmad. (2005). Tamadun Jepun. Kuala Lumpur: Dewan
Bahasa dan Pustaka. Hlm. 51.
[2]
Analisis Data: Sistem Politik dan Sosial
Tokugawa. Diperoleh pada 12 March 2013.daripada http://thesis.binus.ac.id/Doc/Bab3/LMM2006-59-Bab%203.pdf
[3]
Joginder Singh Jessy. (1979). Jepun:
Pemodenan. Kuala Lumpur: Longman. Hlm 1.
[4] Richard Storry. ( 1982). Sejarah
Jepun Moden. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm. 77.
[5] Abu Talib Ahmad. ( 2005 ). Tamadun Jepun. Kuala Lumpur : Dewan
Bahasa dan Pustaka. Hlm. 52.
[6] Curtis Andressen. ( 2002 ). A Short History of Japan. Australia :
Allen & Unwin. Hlm. 68
[7] M.Rajendran. (1988). Sejarah Jepun. Kuala Lumpur : Arena Buku Sdn. Bhd. Hlm. 52.
[8] M.Rajendran. (1988). Sejarah Jepun. Kuala Lumpur : Arena Buku Sdn. Bhd. Hlm. 56.
[9]Abu Talib Ahmad. (2005). Tamadun Jepun. Kuala Lumpur : Dewan
Bahasa dan Pustaka. Hlm. 59
[10] Joginder Singh Jessy (1978) (disunting oleh Ghazali Basri), Sejarah China dan Jepun. Kuala Lumpur :
Anthonian Store Sdn. Bhd. Hlm. 26.
[11] Ibid
[12] Maswari Rosdi (1983) Sejarah China dan Jepun Moden 1800 – 1955. hlm 76
[13] Maswari Rosdi (1983) Sejarah China dan Jepun Moden 1800 – 1955. hlm 76
[14]
Ibid
[15]
M. Rajendran. (1988). Sejarah Jepun.
Kuala Lumpur:Arena buku Sdn. Bhd. Hlm 53
[16]
Ibid Hlm 58
[17]
Edwin O. Reshauer. (1974). Japan: The
Story of A Nation. Tokyo: Charles E.
Tuttle Company. Hlm 90
[18]
M.Rajendran. (1988). Sejarah Jepun. Kuala Lumpur: Arena Buku Sdn. Bhd , hlm. 52.
[19]
John K. Fairbank, Edwin O. Reischauer and
Albert M. Craig. (1973). East Asia:
Tradition and Transformation. Vol.1.London:
George Allen & Unwin. Hlm. 433.
[20]
Conrad Schirohaver, David Lurie, Suzanne Gay, Thomas Wadsworth. (2006). A
Brief History of Japanese Civilization: Second Edition. Hlm.14.
[21]
John K . Fairbank, Edwin O. Reischauer and
Albert M. Craig. (1973). East
Asia: Tradition and Transformation, Vol .1. London: George Allen & Unwin. Hlm. 432.
[22]
Beasley.W. G. (1963). The Modern History
of Japan, London: Weidenfeld & Nicolson. Hlm. 82.
[23]
Mass Jeffrey P. (1985). The Bakufu in
Japanese History. California: Standford University Press. Hlm 154-155.
[24]Joginder
Singh Jessy. (1979). Sejarah China dan Jepun Moden. Kuala Lumpur:
Longman Malaysia Sdn Bhd. Hlm. 12.
[25]
Ibid.
[26]
Ibid.
[27]Masrawi
Rosdi. (1983). Sejarah China Dan Jepun
Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Adabi Publishing Sdn. Bhd. Hlm. 74.
[28]
Ibid.
Hlm. 118.
[29]
Ibid. Hlm. 119.
[30]
C.P. Fitzgerald. (1970). Intisari Sejarah
Asia Timo. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm 217.
[31]
Abu Talib Ahmad. (2005). Tamdun Jepun.
Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm 57.
[32]
E.Herbert Norman. (1991). Kemunculan Jepun Sebagai Negara Moden.
Hlm. 22.
[33]
M.Rajendran. (1988). Sejarah Jepun. Hlm. 55.
[34]
John K . Fairbank, Edwin O. Reischauer and
Albert M. Craig (1973). East Asia:
Tradition and Transformation, Vol .1.
London: George Allen & Unwin, Hlm. 432.
[35]
Masrawi Rosdi. (1983). Sejarah China Dan Jepun Moden 1800-1955. Hlm. 72.
[36]
Ibid. Hlm. 54.
[37]
Masrawi Rosdi. (1983). Sejarah China Dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala
Lumpur: Hlm 72.
[38]
Beasley, W. G. (1963). The Modern History
of Japan, London: Weidenfield &
Nicolson. Hlm 29-32.
[39] M.Rajendran, (1988). Sejarah Jepun. Kuala Lumpur:
Arena Buku Sdn. Bhd. Hlm 56.
[40]
Masrawi Rosdi. (1983). Sejarah China Dan Jepun Moden 1800-1955. Kuala Lumpur: Hlm 73.
[41] Edwin O. Reischauer (2006). Jepun: Sejarah
Sebuah Negara. Kuala Lumpur : Penerbit Universiti Malaysia. Hlm.78.
[42] Mark Ravina. (2004). The
Last Samurai: The Life and Battle of Saigo Takamori. Canada: Library of
Congress Cataloging- in- Publication
Data. Hlm 123
[43] Joginder Singh Jessy. (1978) (disunting oleh Ghazali Basri). Sejarah China dan Jepun. Kuala Lumpur :
Anthonian Store Sdn. Bhd. Hhlm.120.
[44]
Ibid
[45] W.Scott Morton (2006) Jepun:
Sejarah dan Budaya. Kuala Lumpur : Penerbit Universiti Malaya. Hlm.15.
[46] Ibid
[47] Harold M. Vinacke (1967) Sejarah
Timor Jauh Dalam Zaman Moden. Kuala Lumpur. Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm
110.
[48] Joginder Singh Jessy (1978) (disunting oleh Ghazali Basri). Sejarah China dan Jepun. Kuala Lumpur :
Anthonian Store Sdn. Bhd. Hlm.95.
[49]
Ibid
[50]
Joginder Singh Jessy, Sejarah China dan Jepun. hlm.120.
[51] Sejarah
China dan Jepun Moden. hlm.73.
[52] Ibid
[53] M
Rajendran. (1988). Sejarah Jepun. Kuala Lumpur: Arena buku Sdn. Bhd. Hlm. 54.
[54] Masrawi Rosdi. (1983). Sejarah China Dan Jepun Moden
1800-1955. Hlm.118.
[55]
Mohd Yusuf Ibrahim. (2000). Ilmu Sejarah. Kuala Lumpur: Dewan Bahasa dan Pustaka. Hlm.
156.
0 comments:
Post a Comment